Przychody i koszty w walutach obcych

13.01 Przychody i koszty w walutach obcych

1 stycznia 2011 roku zmianie uległy zasady ustalania przychodów wyrażonych w walutach obcych. Odpowiednio zmieniły się zasady rozliczania kosztów wyrażonych w walutach.

Obecnie nie różnicuje się zasad rozliczania przychodów wyrażonych w walutach obcych w zależności od źródła ich uzyskania. Podobnie wskazano jedną metodę ustalenia kosztów uzyskania przychodów.

Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

W praktyce zatem obliczanie dnia kursu waluty zależy od ujętej w ustawie o PIT dacie uzyskania przychodów. Dla podatników jest nim:

• dzień otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniędzy i wartości pieniężnych oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, z wyjątkiem:
  • prowadzących działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej rozliczane w sposób właściwy dla prowadzących działalność gospodarczą, dla których za datę uzyskania przychodów uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
    • wystawienia faktury albo
    • uregulowania należności.
  • uzyskujących przychody z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych lub realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, dla których przychodami są również kwoty należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane,
  • nominalnej wartości udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny, dla których przychód powstaje w dniu:
    • zarejestrowania spółki albo
    • wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki, albo
    • wydania dokumentów akcji, jeżeli objęcie akcji jest związane z warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego.
  • przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, dla których przychód powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Odpowiednio jak w przypadku przychodów ujęcie kursu średniego NBP będzie zależało od tego, w jakiej dacie powstaje koszt podatkowy dla danego źródła (w zakresie ustalenia dnia poniesienia kosztu uzyskania przychodów por. art. 22 ustawy o PIT).

Dodatkowo kwoty uprawniające do odliczenia od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub obniżenia podatku, wydatki oraz podatek, wyrażone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku.

Powyższa zasada oznacza ujednolicenie zasad przeliczania przychodów i kosztów z walut obcych niezależnie od źródła uzyskiwania przychodów lub źródła kosztów. Nie oznacza ona jednak wyeliminowania zasady ustalania różnic kursowych, które mogą występować w przypadku prowadzących działalność gospodarczą. Na zasadzie szczególnej  podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mogą ustalać różnice kursowe na podstawie przepisów o rachunkowości, pod warunkiem że, sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez podmioty uprawnione do ich badania. W przypadku wyboru takiej metody podatnicy mają obowiązek stosować tę metodę przez okres nie krótszy niż trzy lata podatkowe, licząc od początku roku podatkowego, w którym została przyjęta ta metoda, z tym że podatnicy mają obowiązek w terminie do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, a w przypadku podatników rozpoczynających działalność – w terminie 30 dni od dnia jej rozpoczęcia, zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tej metody.