Płatnik dokonuje rozliczenia składek ZUS na właściwych formularzach ubezpieczeniowych udostępnionych przez organ rentowy. Od 1 września 2024 r. nastąpiły zmiany w niektórych z tych druków. Ponadto od 1 listopada 2024 r. dla określonej grupy osób wprowadzono nowe kody tytułu ubezpieczenia i jednocześnie zmodyfikowano już istniejące kody.
Z dniem 1 września 2024 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego… (Dz. U. poz. 1296). Akt ten wprowadził zmiany w rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w tej samej sprawie (Dz. U. z 2023 r. poz. 2032 ze zm.). Powodem jego nowelizacji były zmiany wprowadzone do ustawy:
- Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2024 r. poz. 986) – ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1672), która wprowadziła rozwiązania dotyczące przywrócenia prawa do wcześniejszej emerytury dla określonej grupy nauczycieli,
- o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497), zwanej ustawą systemową – ustawą z dnia 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 863), która wprowadziła tzw. wakacje składkowe dla najmniejszych firm.
Zmiany w drukach od 1 września 2024 r.
Rozporządzenie zmieniające od 1 września 2024 r. wprowadziło zmiany w załącznikach do rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń (…). Dotyczą one:
- raportu ZUS RCA (załącznik nr 12) – zmiana odnosi się do przypisu do pola 17 w bloku III.B. „Zestawienie należnych składek na ubezpieczenia społeczne”,
- raportu ZUS RPA (załącznik nr 16) – dodano w nim nowy blok III.G. – „Okres wykonywania pracy nauczycielskiej – Karta Nauczyciela”, wypełniany począwszy od rozliczeń za wrzesień 2024 r.; jak wskazał ZUS na swojej stronie internetowej (www.zus.pl) w bloku tym płatnik wykazuje okres wykonywania pracy nauczycielskiej w placówkach, o których mowa w art. 1 ustawy – Karta Nauczyciela; są to dane analogiczne do tych, które płatnicy wykazują za osoby wykonujące pracę nauczycielską na podstawie ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych,
- ZUS DRA (załącznik nr 17) – zmiana przypisu do pola 28 w bloku IV. „Zestawienie należnych składek na ubezpieczenia społeczne oraz źródeł finansowania”,
- Informacji miesięcznej dla osoby ubezpieczonej (załącznik nr 19) – dodano w nim nowy blok III.J. – „Okresy wykonywania pracy nauczycielskiej – Karta Nauczyciela”,
- Informacji rocznej dla osoby ubezpieczonej (załącznik nr 20) – dodano w nim nowy blok III.J. – „Okresy wykonywania pracy nauczycielskiej – Karta Nauczyciela”,
- ZUS RIA (załącznik nr 22) zmiana dotyczy nazwy bloku IX. na – „Okresy wykonywania pracy nauczycielskiej w placówkach, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 r. poz. 984 ze zm.) – od 1.01.1999 r.”; w tej nazwie nie ma już daty „Do” – jak wyjaśnił ZUS w tej nazwie nie ma już daty „Do”, oznacza to, że od 1 września 2024 r. płatnik składek wypełnia to pole za ubezpieczonego, który był zatrudniony w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 2018 r., ale w pozycji „Do” poda datę 31 sierpnia 2024 r.; jest to więc blok, w którym płatnik wykazuje pracę nauczycielską, którą ubezpieczony wykonywał na podstawie Karty Nauczyciela od stycznia 1999 r. do sierpnia 2024 r.; okres bieżący płatnik wykazuje w raportach ZUS RPA.
Zmiany w kodach od 1 listopada 2024 r.
W załączniku nr 25 do rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń (…) w dziale 1 „Podmiot podstawowy wraz z rozszerzeniem” rozporządzeniem zmieniającym od 1 listopada 2024 r. dodano nowe kody. Będą one stosowane przez przedsiębiorców korzystających w danym miesiącu z tzw. jednomiesięcznych wakacji składkowych (pisaliśmy o tym w GP nr 67 z 2024 r., na str. 8). Dla nich bowiem właściwym kodem będzie:
- 05 14 – dotyczy osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą zwolnionej z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego,
- 05 74 – dla osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą zwolnionej z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia,
- 05 94 – dotyczy osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą zwolnionej z opłacania składek, dla której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od dochodu.
Modyfikacje w opisach kodów
W załączniku nr 25 rozporządzenie zmieniające zmodyfikowało opisy kodów stosowanych przez przedsiębiorców na małym ZUS, a mianowicie kod:
- 05 90 – oznacza osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą niemającą ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od dochodu,
- 05 92 – oznacza osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą mającą ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawa wymiaru składek społecznych uzależniona jest od dochodu.
 |
Druki ZUS dostępne w dziale Składki ZUS w programie DRUKI Gofin |
Przed zmianą w opisach tych dwóch kodów zamiast słowa „dochodu” było słowo „przychodu”.
W rozporządzeniu zmieniającym zawarto zapis o tym, że nowe kody tytułu ubezpieczenia i zmodyfikowane opisy kodów stosuje się do wypełniania dokumentów rozliczeniowych dotyczących okresu od 1 grudnia 2024 r. składanych od stycznia 2025 r.
autor: Aneta Dąbrowska
Gazeta Podatkowa nr 77 (2160) z dnia 2024-09-23
Prawa konsumenta, reklamacje, rękojmia i inne uprawnienia po zmianach. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl