Rewolucja w cenach transferowych od 2017 r.
Zmiany w przepisach dotyczących cen transferowych, zapowiadane od dawna i przypieczętowane przyjęciem przez Sejm nowelizacji właściwych ustaw podatkowych, już niedługo staną się rzeczywistością.
Źródło: YAY foto
Nowe przepisy, w tym przede wszystkim wspólne zasady dokumentowania cen transferowych, wypracowane w ramach inicjatywy OECD dotyczącej zwalczania erozji podstawy opodatkowania i przerzucania dochodów (tzw. BEPS – base erosion, profit shifting), mają na celu uszczelnienie systemów podatkowych krajów, które je przyjmą oraz zapobieganie zjawisku przerzucania dochodów pomiędzy podmiotami powiązanymi w celu uniknięcia opodatkowania.
Nie bez znaczenia dla konieczności ujednolicenia zasad na poziomie ponadnarodowym jest coraz większe umiędzynarodawianie się biznesu, które nieodłącznie wiąże się ze wzrostem ilości i wolumenu transakcji przeprowadzanych pomiędzy podmiotami powiązanymi zlokalizowanymi w różnych krajach.
Poniżej omawiamy najważniejsze zmiany, uwzględniając ich wpływ na obowiązki ciążące na podatnikach.
|
Zmiana |
Obecnie |
Po zmianie |
|
Zmiana definicji podmiotów powiązanych |
Próg powiązań kapitałowych w wysokości 5%. |
Próg wzrośnie do 25%. |
|
Komentarz |
||
|
Zgodnie z nowymi przepisami (art. 11 Ustawy o CIT) za podmioty powiązane kapitałowo będą uważane tylko te, w których udział w kapitale innego podmiotu nie będzie mniejszy niż 25%, a nie jak dotychczas tylko 5%. Zmiana ta jest niewątpliwie korzystna dla podatników. Do podmiotów powiązanych kapitałowo w stopniu mniejszym niż 25% nie będą miały już zastosowania przepisy o cenach transferowych, a zatem nie będzie ich dotyczył m.in. obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Należy jednak pamiętać, że nie ulegną zmianie przepisy o powiązaniach osobowych, rodzinnych itp. dotyczące podmiotów krajowych. |
||
|
Dokumentacja nie tylko transakcji |
Obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej dotyczy transakcji. |
Obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej dotyczy transakcji lub innych zdarzeń. |
|
Komentarz |
||
|
Obowiązek dokumentacyjny dotyczy nie tylko transakcji, ale też innych zdarzeń, które mają miejsce w relacjach z podmiotami powiązanymi, o ile mają wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika. Ustawodawca nie definiuje wprost, co należy rozumieć pod pojęciem „inne zdarzenia”. Wskazaną zmianę należy odebrać z dużą czujnością, a także dokładnie śledzić linię interpretacyjną, jaka powstanie na tle tego przepisu. Można bowiem przypuszczać, że wprowadzenie zapisu o „innych zdarzeniach” służy otwarciu organom podatkowym drogi do kontrolowania działań mających miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi, bez konieczności uzasadniania, że jest to „transakcja”. |
||
|
Nowe progi dokumentacyjne |
Progi uzależnione od wartości transakcji realizowanej z podmiotem powiązanym oraz od wartości kapitału zakładowego. |
Progi uzależnione od wartości osiąganych przychodów bądź ponoszonych przez podatników kosztów w poprzednim roku podatkowym oraz zwolnienie z obowiązku podatkowego podmiotów najmniejszych, osiągających do 2.000.000 EUR przychodów bądź kosztów w poprzednim roku podatkowym. |
|
Komentarz |
||
|
Koncentrację obowiązków dokumentacyjnych na dużych podmiotach należy ocenić pozytywnie, gdyż to one przeprowadzają transakcje o potencjalnie największych wartościach, z którymi związane jest większe ryzyko stosowania przepisów o cenach transferowych w sposób nieprawidłowy. Jednocześnie nie będą miały obowiązku sporządzenia dokumentacji podmioty najmniejsze, co niewątpliwie będzie ulgą dla tych podatników. Należy jednak pamiętać, że nie są one całkowicie zwolnione z obowiązku zachowania zasady ceny rynkowej. Nawet podmioty, których przychody ani koszty nie przekroczą najniższego progu w nowych przepisach (2.000.000 EUR ponoszonych przychodów lub poniesionych kosztów) będą zobowiązane do przedłożenia dokumentacji, jeśli organy podatkowe będą miały wątpliwości co do rynkowego charakteru przeprowadzanej przez te podmioty transakcji. Termin przedłożenia dokumentacji na wezwanie organów będzie jednak w tym przypadku wynosił 30 dni. |
||
|
Master File
|
Brak obowiązku sporządzania grupowej dokumentacji cen transferowych. |
Podatnicy, których przychody lub koszty przekroczą w poprzednim roku podatkowym równowartość |
|
Komentarz |
||
|
Master File, tj. dokumentacja grupowa, sporządzany będzie przez tzw. spółki-matki, czyli podmioty dominujące w grupie. Tzw. spółki-córki, czyli podatnicy będący podmiotami zależnymi, będą musiały przedstawić taką dokumentacją organom podatkowym, jeśli ich przychody lub koszty przekroczą próg 20.000.000 EUR w poprzednim roku podatkowym. Zmiana, choć nakłada dodatkowy obowiązek na podatników, może mieć pozytywny wpływ na decyzje organów podatkowych, a także szybkość postępowań. Przedstawienie przez spółki Master File umożliwi bowiem lepsze poznanie podatnika i zrozumienie specyfiki jego działania na tle grupy, w tym jej otoczenia rynkowego, strategii i sposobu funkcjonowania. |
||
|
Obowiązkowa analiza danych porównawczych
|
Analiza danych porównawczych może, ale nie musi być elementem dokumentacji cen transferowych. |
Podatnicy, których przychody lub koszty przekroczą w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 10.000.000 EUR, będą mieli obowiązek sporządzania analizy danych porównawczych (ang. benchmarking study), mającej na celu udowodnienie, że stosowane przez podatników ceny transferowe są ustalone na poziomie, jaki zaakceptowałyby podmioty niezależne. |
|
Komentarz |
||
|
Wskazana zmiana niewątpliwie będzie stanowiła istotne obciążenie dla podatników, którzy będą zobowiązani do sporządzenia analiz porównawczych. Proces przygotowania takich analiz jest czasochłonny oraz kosztowny i w większości wypadków wymaga udziału zewnętrznych doradców. Często występują też trudności ze znalezieniem podmiotów porównywalnych. Pozytywnym aspektem jest większe poczucie komfortu, które zapewni podatnikom świadomość, iż w przypadku potencjalnej kontroli są w stanie rzetelnie udowodnić rynkowy poziom cen stosowanych przez nich w transakcjach z podmiotami powiązanymi. |
||
|
Nowe sprawozdanie CIT-TP
|
Brak formularzy podatkowych dotyczących transakcji między podmiotami powiązanymi. |
Obowiązek składania formularza CIT-TP, zawierającego szczegółowe informacje na temat transakcji z podmiotami powiązanymi lub podmiotami z tzw. rajów podatkowych, przez podatników, których przychody lub koszty przekroczą w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 10.000.000 EUR. |
|
Komentarz |
||
|
Formularz CIT-TP może stać się bardzo skutecznym narzędziem służącym organom podatkowym do typowania podmiotów do kontroli. Dla podatników jego wprowadzenie oznacza przede wszystkim dodatkowy obowiązek, tj. konieczność wypełnienia dodatkowego formularza. Problem może stanowić także zrozumienie i interpretacja pojęć stosowanych w formularzu CIT-TP. Przykładowo, podatnicy będą musieli określić swój profil funkcjonalny, brak jednak (przynajmniej na ten moment) określenia cech charakterystycznych dla danego profilu. |
||
|
Termin sporządzenia dokumentacji cen transferowych |
Przepisy nie określają jednoznacznie, kiedy powinna zostać sporządzona dokumentacja cen transferowych – wskazane jest tylko, że powinna być przygotowywana „na bieżąco”. |
Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych do dnia, w którym upływa termin złożenia zeznania podatkowego oraz złożenia oświadczenia o sporządzeniu kompletnej dokumentacji podatkowej. |
|
Komentarz |
||
|
Określenie jasnego terminu, w którym należy sporządzić dokumentację podatkową jest zmianą pozytywną. Założenie o sporządzaniu dokumentacji „na bieżąco” jest w obecnie w przypadku dużej części podatników fikcją. Termin określony w nowych przepisach oznacza konieczność sporządzenia dokumentacji w ciągu 3 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. W związku z obowiązkiem składania oświadczenia o sporządzeniu kompletnej dokumentacji cen transferowych można spodziewać się wzrostu zainteresowania tematyką cen transferowych wśród kadry zarządzającej. W praktyce może się to pozytywnie przełożyć na jakość i terminowość sporządzania dokumentacji. |
||
W wyniku zmian w przepisach o dokumentacji cen transferowych na podatników nałożone zostaną nowe obowiązki, oraz nastąpi rozszerzenie obowiązków już istniejących. Zmiany wskazane powyżej wchodzą w życie od 2017 r., jednak na baczności powinny się mieć przede wszystkim korporacje międzynarodowe, które już teraz powinny przygotowywać się do wdrożenia nowych zasad w zakresie dokumentacji cen transferowych. Takie podejście jest najbardziej rozsądnym, biorąc pod uwagę istotność zmian i poziom ich skomplikowania.
|
|
|
| Magdalena Marciniak, doradca podatkowy, Szef Zespołu Cen Transferowych w MDDP | Dagmara Cisowska, Doświadczony Konsultant w Zespole Cen Transferowych w MDDP |
