18.04 Odliczanie VAT z paragonu o wartości łącznej do 450 zł

Nabywca ma prawo żądać, by na paragonie fiskalnym znalazł się jego numer NIP. Czym różni się zatem paragon zaopatrzony w NIP nabywcy od wprowadzonej od 2013 r. faktury uproszczonej do wartości sprzedaży 450 zł?
Paragon z numerem NIP nabywcy musi m.in. posiadać oznaczenie „Paragon fiskalny” oraz informacje wskazane w rozporządzeniu o kasach fiskalnych. Przy założeniu pewnych warunków wstępnych (np. data sprzedaży = data wystawienia) ilość informacji na paragonie starczy, by spełnić warunki uznania takiego paragonu za uproszczoną fakturę VAT. Takie rozumowanie pozwalałoby na daleko idące konsekwencje.
| Dane niezbędne | ||
| Paragon fiskalny | Faktura uproszczona | Faktura |
| imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a dla sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych – adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika; | data wystawienia; | data wystawienia; |
| numer identyfikacji podatkowej podatnika (NIP); | kolejny numer, nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę; | kolejny numer, nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę; |
| numer kolejny wydruku; | ——————————– | imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy; |
| datę oraz godzinę i minutę sprzedaży; | numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, | numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, |
| oznaczenie „PARAGON FISKALNY”; | numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, | numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, |
| nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację; | datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury; | datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury; |
| cenę jednostkową towaru lub usługi; | nazwa (rodzaj) towaru lub usługi; | nazwa (rodzaj) towaru lub usługi; |
| ilość i wartość sumaryczną sprzedaży danego towaru lub usługi z oznaczeniem literowym przypisanej stawki podatku; | ——————————– | miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług; |
| wartość rabatów lub narzutów, o ile występują; | ——————————– | cena jednostkowa towaru lub usługi bez kwoty podatku (cena jednostkowa netto); |
| wartość sprzedaży brutto i kwoty podatku według poszczególnych stawek podatku po uwzględnieniu rabatów lub narzutów; | kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcześniejsze otrzymanie należności, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto; | kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcześniejsze otrzymanie należności, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto; |
| wartość sprzedaży zwolnionej od podatku; | ——————————– | wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto); |
| łączną kwotę podatku; | ——————————– | stawka podatku; |
| łączną kwotę sprzedaży brutto; | ——————————– | suma wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku; |
| oznaczenie waluty, w której rejestrowana jest sprzedaż, przynajmniej przy łącznej kwocie sprzedaży brutto; | ——————————– | kwota podatku, od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku; |
| kolejny numer paragonu fiskalnego; | kwotę należności ogółem. | kwota należności ogółem. |
| numer kasy i oznaczenie kasjera – przy więcej niż jednym stanowisku kasowym; | ——————————– | ——————————– |
| numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) – na żądanie nabywcy; | ——————————– | ——————————– |
| logo fiskalne i numer unikatowy kasy. | ——————————– | ——————————– |
Gdyby uznać, że paragon spełnia wszystkie warunki uznania go za fakturę uproszczoną należałoby rozważyć prawo do odliczenia podatku VAT na podstawie wystawianych paragonów. Zgodnie z art. 86 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Do rozstrzygnięcia pozostaje kwestia, czy Ministerstwo podobnie jak w przypadku faktur pro forma zdecyduje się wydać oświadczenie stwierdzające, że dokumenty te nie stanowią dokumentów księgowych podmiotu i definiować je na zasadzie logiki – ze względu na przyporządkowanie paragonowi nazwy Paragon Fiskalny pozbawiając tym samym prawa odliczania VAT.
Należy pamiętać, że paragon z numerem NIP nie będzie dopuszczalny w przypadku:
- nabywców będących osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej,
- sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i na terytorium kraju,
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz w przypadku
- gdy miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika.
Piotr Szulczewski
VAT.pl
Komentarz doradcy:
Widoczna jest tu niekonsekwencja Ministerstwa Finansów, które brak jednoznaczności przygotowywanych przez siebie przepisów nadrabia wydawanymi co rusz wyjaśnieniami dotyczącymi ich interpretacji. I tak w opublikowanym 2 kwietnia 2013 r. wyjaśnieniu Ministerstwo Finansów stwierdza faktycznie, że wyraźne oznaczenie dokumentu wyrazami pro-forma powoduje, że nie można przypisać mu waloru faktury w rozumieniu przepisów o VAT, gdyż podmiot wystawiający taki dokument jednoznacznie wskazuje, że nie jest to faktura. Zdawać by się mogło, że aby wyjaśnienia Ministerstwa mogły być użyteczne przy interpretowaniu norm prawnych zawarta w nich wykładnia musi posiadać cechy uniwersalności, a nie być dostosowywana do celu jaki w danym przypadku przyświeca Ministerstwu. Tymczasem w uzasadnieniu do projektu w sprawie kas rejestrujących przygotowanym przez to samo ministerstwo możemy przeczytać:
„W § 8 ust. 1 pkt 17 zamieszczono zapis: «paragon fiskalny zawiera (…) numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) – na żądanie nabywcy». Regulacja ta ma umożliwić podatnikom wystawienie za pomocą kasy paragonu, który pełniłby rolę tzw. faktury uproszczonej”.
Oznacza to, że w zamyśle autorów tego przepisu dokument oznaczony w sposób wskazujący na to, że nie jest fakturą (wymagane oznaczenie „PARAGON FISKALNY”), a także po prostu nie będący fakturą (por. definicję paragonu zawartą w § 2 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących, Dz. U. Poz. 363) może być uznany za fakturę uproszczoną w związku z tym, że zawiera wszystkie dane wymagane dla takiej faktury.
Mimo powyższych rozbieżności należy przyjąć, że traktowanie paragonu zawierającego NIP nabywcy w sytuacji gdy wykazana na nim kwota należności ogółem nie przekracza 450 zł. (100 euro) jako faktury jest w pełni uprawnione i pozwala na odliczenie podatku VAT w nim wykazanego. Do przyjęcia takiego stanowiska skłania, oprócz przytoczonego wyżej uzasadnienia, trudność w doszukaniu się innego, racjonalnego celu wprowadzenia omawianej zmiany.
Nadmienienia wymaga, że publikowane przez Ministerstwo Finansów wyjaśnienia nie mają żadnej mocy wiążącej – zarówno dla podatników jak i organów podatkowych – a ponadto stanowisko w nich prezentowane może być w każdej chwili dowolnie zmienione. Dla podatników wiążącym (przyznającym im określone prawa) aktem administracyjnym nie wydawanym w ich indywidualnej sprawie są co do zasady wyłącznie interpretacje ogólne wydawane na podstawie art. 14a ordynacji podatkowej.
Mariusz Raszczyk
doradca podatkowy
w Kancelarii Verum s.c.
