NSA broni małżonków – spadkobierców. Sprzedaż mieszkania po zmarłej żonie lub mężu bez podatku

2017-05-17

Małżonkowie dziedziczący po zmarłej żonie lub mężu udział w nieruchomości lub prawa do nieruchomości, do tej pory borykali się z problemem podatku od późniejszej sprzedaży odziedziczonego mienia. Okazywało się, że nie dość, że od otrzymanego w spadku udziału we własności nie mogą wyliczyć prawie w ogóle kosztów podatkowych (bo nabyli udział nieodpłatnie), to jeszcze od dnia spadkobrania zaczyna biec na nowo termin 5 lat, po którym sprzedaż nie podlega opodatkowaniu. Tak niekorzystną wykładnię zmienia wyrok składu siedmiu sędziów NSA w zakresie, w jakim problem dotyczy sprzedaży nieruchomości stanowiących przed śmiercią małżonka majątek objęty współwłasnością małżeńską.

Źródło: YAY foto

Sprzedaż

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

- podlega opodatkowaniu w przypadku, gdy ma miejsce w okresie 5 lat licząc od końca roku jej nabycia lub wybudowania. W przypadku budowy budynków na nabytym gruncie, termin należy liczyć od daty nabycia gruntu.

W przypadku nabycia w formie spadku termin pięciu lat liczyć należy od dnia nabycia w formie spadku, a nie od dnia pierwotnego nabycia nieruchomości przez spadkodawcę. Taka zasada ogranicza znacznie możliwość sprzedaży nabytej w spadku nieruchomości – zmusza bowiem, aby celem wyeliminowania podatku, oczekiwać kolejne 5 lat, licząc od końca roku nabycia w formie spadku. Dodatkowo problemem jest rozliczanie kosztów uzyskania przychodów takiej sprzedaży – po spadkobraniu do kosztów zaliczane są nakłady na nieruchomość od momentu nabycia oraz zapłacony podatek od spadku. Natomiast najistotniejszy przy sprzedaży - koszt poniesiony na nabycie lub wybudowanie nieruchomości przez spadkodawcę, nie jest wówczas brany pod uwagę i nie zmniejsza podstawy opodatkowania.

W przypadku małżonka dziedziczącego po żonie lub mężu nieruchomość należącą do ich majątku wspólnego powstało pytanie, czy okres 5 lat powinien być ustalony od daty spadkobrania czy daty pierwotnego nabycia do majątku wspólnego.

Skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego podjął w tej sprawie następującą uchwałę: "Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków". W efekcie takiej interpretacji małżonek, który odziedziczy mieszkanie, grunt lub budynek (w tym również prawa spółdzielcze do nieruchomości) po mężu lub żonie i zdecyduje się na sprzedaż, będzie mógł częściej skorzystać z prawa do nieopodatkowanej sprzedaży tych nieruchomości lub praw. Okres pięciu lat liczyć należy bowiem od dnia nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków, a nie od momentu dziedziczenia udziału w majątku zmarłego.

Wyrok 7 sędziów NSA, sygn. II FPS 2/17

Piotr Szulczewski, PIT.pl