Wraz z wejściem w życie Krajowego Systemu e-Faktur państwo zyska potężne narzędzie sprawdzania umów. Dzięki niemu zweryfikuje np. czy ktoś faktycznie prowadzi firmę czy podpisał fikcyjną umowę B2B zamiast umowy o pracę.
Państwo będzie mogło wykorzystywać Krajowy System e-Faktur (KSeF) do tropienia fikcyjnego samozatrudnienia – napisał „Dziennik Gazeta Prawna”. Przypomnijmy, nowy system będzie zintegrowany z bazami danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dodajmy do tego zwiększone uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy.
Kontrole celowane na podstawie danych z KSeF
W efekcie powstanie system umożliwiający administracji publicznej szybką i automatyczną analizę umów B2B. Dzięki niemu państwo szybko sprawdzi, czy dana osoba faktycznie prowadzi działalność gospodarczą, czy tylko udaje przedsiębiorcę, a tak naprawdę pracuje jak etatowiec.
Do tej pory wykrywanie fikcyjnego samozatrudnienia było trudne, czasochłonne i często nieskuteczne – zwraca uwagę „DGP”. To wymagało wizyty w terenie, analizy umów, przesłuchań i nierzadko inicjatywy samego zainteresowanego. Uruchomienie KSeF ma to zmienić – kontrole będą opierały się głównie na analizie danych z ZUS i Krajowej Administracji Skarbowej, a kluczową rolę przejmą systemy informatyczne. To umożliwi inspektorom pracy prowadzenie kontroli celowanych, a przez to niemal stuprocentowo skutecznych – podkreśla dziennik.
System wyłapie nieprawidłowości
– Skumulowanie tych danych w jednym systemie teleinformatycznym spowoduje powstanie nowego modelu analizy opartego na algorytmach. (…) Administracja zyska pełny, spójny obraz tego, kto, komu i jak często wystawia faktury, na jakie kwoty i w jakiej strukturze – mówi cytowana przez „DGP” Joanna Stolarek, doradca podatkowy z kancelarii Raczkowski.
Na podstawie tylu danych system automatycznie będzie mógł wyłapać schematy typowe dla fikcyjnego B2B. Chodzi o takie czynniki jak np. wystawianie co miesiąc tylko jednej faktury dla jednego kontrahenta czy świadczenie usług na rzecz byłego pracodawcy tuż po zmianie formy zatrudnienia.
„DGP” zwraca uwagę, że wraz z obowiązkowym KSeF rynek pracy wchodzi w erę pełnej przejrzystości. Dla właścicieli firm to sygnał, że era niewidzialnych umów B2B już się kończy.
KSeF startuje już za kilka tygodni
Przypomnijmy, Krajowy System e-Faktur będzie wprowadzany etapami. Od 1 lutego 2026 r. za jego pośrednictwem faktury będą musiały być wystawiane przez duże przedsiębiorstwa, osiągające obroty powyżej 200 mln zł. Dwa miesiące później – od 1 kwietnia 2026 r. – obowiązek wystawiania takich faktur obejmie pozostałe firmy.
Wyjątkiem będą mikrofirmy o obrotach do 10 tys. zł miesięcznie – one dostaną czas na przygotowanie się do tego obowiązku do 1 stycznia 2027 r. Trzeba jednak podkreślić, że obowiązek odbierania faktur ustrukturyzowanych za pośrednictwem KSeF od 1 lutego 2026 r. będą miały wszystkie firmy, niezależnie od wielkości.