Jednym z zagadnień w przepisach o podatku od towarów i usług, jakie wymagały dostosowania do obecnych standardów, było ustalenie limitów powiązań kapitałowych. Osiągnięcie nowych, wyższych limitów wskazywać mają na zależności między podmiotami, zmuszającymi je do rynkowości prowadzonych transakcji.

Zmiany w VAT 2018: powiązanie podmiotów i rynkowość transakcji / YAY

Obecnie powiązania między stronami transakcji wpływają na ustalenie wstępnej jej wyceny w taki sposób, aby odpowiadała ona warunkom rynkowym. Dzieje się tak w przypadku gdy między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieje związek (w tym m.in. nowelizowany i zmieniany co do limitów – związek kapitałowy) i jednocześnie gdy wynagrodzenie jest:

1. niższe od wartości rynkowej, a nabywca towarów lub usług nie ma zgodnie pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (przestępstwo podatkowe polegać mogłoby na jednoczesnym zaniżeniu podstawy opodatkowania – od całej kwoty – u sprzedawcy oraz ograniczeniu odliczenia wyłącznie w części – u nabywcy),
2. niższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a dostawa towarów lub świadczenie usług są zwolnione od podatku (może to sztucznie wpływać np. na obliczenia proporcji w odliczeniach VAT u dostawcy),
3. wyższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (może to sztucznie wpływać np. na obliczenia proporcji w odliczeniach VAT u dostawcy).

W takich przypadkach organ podatkowy określa podstawę opodatkowania zgodnie z wartością rynkową, jeżeli okaże się, że związek ten miał wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

Związek, wpływający na obowiązek rynkowości transakcji istnieje, gdy między kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Związek ten istnieje także, gdy którakolwiek z wymienionych osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów.

Zmiana limitów powiązań kapitałowych od lipca 2018 r.

Do końca czerwca 2018 r. przez powiązania kapitałowe rozumie się sytuację, w której jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiada prawo głosu wynoszące co najmniej 5% wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem.

Natomiast od lipca 2018 r. limit ten ulegnie podwyższeniu – z 5% do 25%. Jednocześnie nie występuje katalog przepisów przejściowych. O terminie zmiany zastosowania udziałów będzie zatem decydował termin powstania obowiązku podatkowego z tytułu konkretnej transakcji między podmiotami powiązanymi kapitałowo. Jeśli udział kapitałowy wynosić będzie od 5-25% w okresie i obowiązek ten powstanie do 1 lipca 2018 r., to transakcja będzie musiała być wyceniana rynkowo. W przypadku obowiązku podatkowego, który wystąpi po lipcu, przy powiązaniu do 25% od 1 lipca – obowiązek rynkowości nie wystąpi (o ile nie będzie miało miejsca powiązanie innego rodzaju, np. rodzinne, majątkowe).

Piotr Szulczewski, PIT.pl

Pozostałe zmiany w VAT 2018:

1. Zmiany w VAT: Faktura tylko do paragonu z numerem NIP,
2. KPiR - zmiany w zasadach prowadzenia księgi,
3. Zmiany w VAT 2018 - co zmieni się w przepisach podatkowych w najbliższych miesiącach?
4. Zwolnienie (podmiotowe) do 200.000 obrotu a elektronika,
5. Zmiany w VAT 2018 – odliczenie VAT z faktur VAT-RR.
6. Zmiany w VAT 2018: podatek od pierwszego zasiedlenia budynku