07.08 Przedsiębiorca przekształci się w spółkę z o.o. dopiero po założeniu ksiąg rachunkowych
Przedsiębiorca, który chciałby zakończyć jednoosobową działalność gospodarczą i przekształcić się w spółkę kapitałową może natrafić na poważne problemy. Nowelizacja kodeksu spółek handlowych zobowiązuje go do przedstawienia sprawozdania finansowego, a prowadzący zwykłą KPiR nie ma nawet takiej możliwości.
Przedsiębiorca dokonujący przekształcenia ma do wyboru dwie możliwości:
- może wnieść aportem dotychczas prowadzone przedsiębiorstwo do spółki kapitałowej, w której zostanie jednoosobowym udziałowcem – co wymaga od niego pierwotnie stworzenia spółki a następnie dokonania aportu,
- może skorzystać z nowych przepisów przekształcenia j.d.g. w jednoosobową spółkę kapitałową.
W drugiej z metod napotyka jednak na trudności w postaci dołączenia obowiązkowo do planu przekształcenia dokumentacji – planu przekształcenia, na który składa się m.in. sprawozdanie finansowe za dotychczasowy okres. Problem w tym, że przedsiębiorca prowadzący uproszczoną księgowość takiej dokumentacji nie musiał dotychczas przedstawiać.
Sporządzanie sprawozdania finansowego możliwe jest wyłącznie na zasadach wskazanych w ustawie o rachunkowości. Podatnik – przedsiębiorca przekształcający się w jednoosobową spółkę handlową, który chce takie sprawozdanie przedstawić w związku z przekształceniem, jest zatem zobowiązany zaprowadzić pełną rachunkowość. Wymagania art 584(7) ustawy – kodeks spółek handlowych, wskazują bowiem jako element obowiązkowy planu przekształcenia – sprawozdanie finansowe przedsiębiorcy. Zaprowadzenie ksiąg rachunkowych jest dopuszczalne zgodnie z art 24a ust.1 ustawy o PIT. W konsekwencji problemem staje się odpowiedź na pytanie, czy przekształcenie dopuszczalne byłoby w trakcie roku podatkowego, czy dopiero po jego zakończeniu (a to ze względu na możliwość otwarcia ksiąg rachunkowych jedynie na 1 dzień roku obrotowego, równego w przypadku osoby fizycznej rokowi kalendarzowemu) oraz czy jednostka księgi rachunkowe powinna prowadzić pełne 12 miesięcy, po których sporządzi za ten okres sprawozdanie finansowe, czy też może je sporządzić za okres krótszy – księgi podlegają bowiem zamknięciu na dzień zmiany formy prawnej. Dopiero bowiem na dzień zamknięcia ksiąg sporządzić należy sprawozdanie finansowe. Wydaje się zatem, że bez wcześniejszej decyzji o zmianie metody prowadzenia ewidencji rachunkowej – czyli założeniu pełnych ksiąg rachunkowych – metoda przekształcania wskazana w k.s.h. wydaje się niemożliwa do realizacji.
Piotr Szulczewski
VAT.pl