Z dniem 1 czerwca podatnik mający nieopłacone składki na ubezpieczenia społeczne bądź opłacone w nienależytej wysokości nie może zostać podwójnie ukarany za ten sam czyn.
Dotychczas przedsiębiorca, który dopuścił się zwłoki w opłacaniu składek, bądź uiścił je w zaniżonej wielkości mógł zostać podwójnie ukarany zarówno dodatkową opłatą do wysokości 100% zaległości składek (na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych) jak i karą grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności do dwóch lat w przypadku złośliwego lub uporczywego narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego (na podstawie art. 218 par. 1 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny).
Za sprawą ustawy z dnia 10 maja 2012 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2012 poz. 611), która weszła w życie 31 maja 2012 roku sytuacja ta uległa zmianie. Opłaty dodatkowej do wysokości 100% nieopłaconych składek nie zapłaci już przedsiębiorca:
- który został skazany prawomocnym wyrokiem sądu. Prokuratura będzie miała jednak obowiązek zawiadomienia ZUS o wszczęciu lub umorzeniu postępowania w sprawie o przestępstwo lub o dalsze przekazanie sprawy do sądu,
- u którego nastąpiło wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie z tytułu nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości. Zakład zawiesi więc swoje postępowanie, które wszczął, żeby ukarać przedsiębiorcę dodatkową opłatą a następnie je umorzy. Jeśli już wydał decyzję, to uchyli ją i w terminie 30 dni od uprawomocnienia się wyroku odda przedsiębiorcy pobraną od niego opłatę.
Nowe przepisy weszły w życie z dniem 31 maja 2012 roku. Jednak dotychczas obowiązujące tracić miały moc prawną z upływem osiemnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej (wyrok ogłoszony 30 listopada 2010 r.), czyli 1 czerwca 2012 r.
Iwona Karkus
PIT.pl