08.10 Czy po zakończonej umowie leasingu firma może nie wykupić samochodów?
Podstawową działalnością firmy był transport towarów, działalność drugorzędna to usługi. Firma ma kilka samochodów ciężarowych w leasingu. Ze względu na nieopłacalność usług transportowych, za zgodą firmy leasingowej, omawiana firma podnajęła samochody osobie trzeciej. Czynsz najmu jest dokładnie taki sam jak rata leasingowa. Firma wystawia fakturę vat za najem samochodów określając tę usługę w fakturze jako refakturę faktury vat otrzymanej za leasing samochodów. Faktury, które otrzymuje z firmy leasingowej traktuje jako koszty uzyskania przychodu, a wystawioną fakturę za najem jako przychód. Czy postępowanie to jest prawidłowe? Czy firma powinna rozszerzyć działalność o najem samochodów i czy działalność transportowa może nadal pozostać działalnością podstawową? Czy po zakończonej umowie leasingu firma może nie wykupić samochodów?
Przede wszystkim należy zacząć od tego, że niedoliczanie przez firmę jakiejkolwiek marży z tytułu najmu leasingowanych samochodów wiąże się z ryzykiem uznania przez organy podatkowe, że firma świadczy nieodpłatne usługi na rzecz osoby trzeciej. Postępowanie firmy polegające na fakturowaniu usługi najmu samochodów po cenie raty leasingowej może spotkać się z określeniem przez organy podatkowe przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia. Zatem, w pierwszej kolejności firma powinna określić marżę z tytułu najmu leasingowanych samochodów. Przy czym marża powinna zostać określona według cen rynkowych za usługi tego rodzaju. Po określeniu marży firma może wystawić fakturę opiewającą na wynagrodzenie za najem samochodów na które będzie składało się: kwota raty leasingowej oraz marży. Całość wynagrodzenia będzie po stronie firmy przychodem, natomiast kosztem uzyskania przychodu będzie kwota raty leasingowej uiszczanej na rzecz leasingodawcy.
W związku z tym, że najem samochodów nie jest działalnością na które jest wymagane zezwolenie, to nie ma konieczności rozszerzania przedmiotu działalności firmy, aczkolwiek jeśli jest to obecnie działalność podstawowa – byłoby to wskazane.
O tym czy przedmiot leasingu może zostać wykupiony po okresie leasingu decydują przede wszystkim zapisy umowy leasingu. W praktyce bowiem w umowach leasingu jest przewidziana tzw. opcja wykupu polegająca na tym, że leasingobiorca może skorzystać z możliwości zakupu samochodu po upływie umownego okresu leasingu. W braku takiej klauzuli w umowie leasingu, leasingobiorca powinien zwrócić przedmiot umowy leasingodawcy.
(podstawa prawna: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 51 poz. 307; ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – Dz. U. nr 16 poz. 93).
Konrad Purski, radca prawny, partner w Purski Warulik
Ecdf Kancelaria Prawna sp.k.